Miniaturowa architektura w Parku Sowińskiego w Warszawie

Wszystkich tych, którzy interesują się historią architektury Warszawy zapraszam na spacer po Parku Sowińskiego na warszawskiej Woli. Można zobaczyć tu miniaturowe modele nieistniejących budynków np: Giełdy Warszawskiej, Gościnnego Dworu, Pałacu za Żelazną Bramą czy Pałacu Karasia. Prezentowane makiety są zrobione w skali 1:25, co ciekawe - przy pomocy drukarki 3D.

Giełda Warszawska - została wybudowana według projektu Jakuba Kubickiego w 1877 roku, przy ulicy Królewskiej - od strony Ogrodu Saskiego. Początkowo mieściła się tam ujeżdżalnia, potem została przebudowana przez W. Lanciego dla potrzeb Komitetu Giełdowego. Mieściło się tu również Warszawskie Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, kawiarnia i salon meblowy.
Budynek został całkowicie zniszczony przez Niemców w 1939 roku.

Pałac Karasia znajdował się przy ul Krakowskie Przedmieście 2 (między ulicą Oboźną, a Aleksandria). Nazwa pałacu pochodzi od właściciela Kazimierza Karasia. Projektantem pałacu był Jakub Fontana. Pałac został rozebrany w 1912 roku przez właściciela - miała tam powstać kamienica czynszowa. Wybuch wojny zniweczył te plany.

Żelazna Brama oraz Wielki Salon - założenie to należało do tak zwanej Osi Saskiej. Wybudowane zostało w latach 20 XVIII wieku na życzenie Króla Augusta II w stylu późnego baroku. Architekci z Drezna w projekcie wzorowali się na pałacu w Wersalu. W skład założenia wchodziły liczne pawilony: teatr, oranżeria, Wielki Salon (prawdopodobnie zaprojektowany jako wieża ciśnień dla planowanych tam fontann). 
Wielki Salon wykorzystywany był jako sala biesiadna - latem otwarta - z arkadowymi podcieniami, które zimą były zasłaniane oknami. Budynek w 1804 roku został w większości rozebrany przez władze pruskie. Ostatnie fragmenty rozebrano w momencie, kiedy Ogród Saski z barokowego został przekształcony w krajobrazowy.

Pałac Saski w takiej formie powstał z inicjatywy Augusta II Sasa. Rozbudował on  pałac Morsztyna - przekształcając w królewską rezydencję. W latach 30-tych XIX wieku właścicielem został bogaty kupiec Jan Skwarcow. W latach tych pałac został przebudowany - i był ekskluzywnym apartamentowcem dla ówczesnej arystokracji.

W grudniu 1944 roku Niemcy wysadzili pałac w powietrze.

Pałac Leopolda Kronenberga mieścił się przy ulicy Mazowieckiej. Wzniesiony został przez multimilionera, bankowca - od nazwiska którego przeją nazwę. Zaprojektowany przez berlińskiego architekta Georga Hitziga w latach 60-tych XIX wieku, w stylu eklektycznego neorenesansu berlińskiego. Był najokazalszą rezydencją w tamtych czasach.
We wrześniu 1939 roku został on całkowicie zniszczony przez Niemców.

Gościnny Dwór został wybudowany na placu Żelaznej Bramy w 1841 roku, w miejscu dawnego targowiska przez architektów Kropiwnickiego i Gaya. Został zaprojektowany na planie kropli wody. Do konstrukcji użyto żeliwa przez co zyskał na ażurowości i delikatności. Przez wiele lat był handlowym centrum stolicy.

Został całkowicie zniszczony we wrześniu 1934 roku w wyniku niemieckich bombardowań.

Pałac Lubomirskich mieścił się przy Placu Żelaznej Bramy. Jest to jedyny, z pokazywanych na wystawie, odbudowany budynek (po II wojnie zachowała się  tylko część kolumnady) - nie stoi on jednak w pierwotnym miejscu. Został on w 1970 roku przesunięty o 87 stopni i posadowiony na nowych fundamentach.
Nazwa pałacu pochodzi od właścicieli - którzy byli w jego posiadaniu do 1816 roku. Początkowo budowany wg planów Jakuba Fontany, potem przebudowany przez Jakuba Hempla. Zyskał wtedy formę klasycystyczną - i w takim kształcie został po wojnie odbudowany.

Wystawa jest bardzo ciekawa - polecam. Poprzez usytuowanie miniatur na zewnątrz możemy oglądać je w naturalnym świetle - przez co prezentowane budynki stają się jeszcze bardziej realistyczne.

architekt wnętrz Marta Dalecka
www.dalecka-wnetrza.pl
marta@dalecka-wnetrza.pl
Marta Dalecka Pracownia Architektury Wnętrz, Warszawa